Przedsionki przeciwpożarowe: Wymagania i wymiary

W dziedzinie bezpieczeństwa pożarowego budynków, przedsionki przeciwpożarowe odgrywają kluczową rolę w ochronie życia i mienia. Są one nie tylko elementem konstrukcyjnym, ale przede wszystkim barierą, która w krytycznej sytuacji pożaru może zadecydować o skuteczności ewakuacji i ograniczeniu rozprzestrzeniania się ognia. Zrozumienie, kiedy i dlaczego przedsionek przeciwpożarowy jest wymagany, a także jakie powinien spełniać wymogi, jest niezbędne dla każdego projektanta, wykonawcy i zarządcy budynku.

Kiedy przedsionek przeciwpożarowy jest wymagany?

Przedsionki przeciwpożarowe stają się koniecznością w miejscach, gdzie ściany i stropy pełnią funkcję oddzielenia przeciwpożarowego. Zgodnie z polskimi Warunkami Technicznymi, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (§ 232), elementy oddzielenia przeciwpożarowego, czyli ściany i stropy, muszą być wykonane z materiałów niepalnych. Co istotne, wszelkie otwory w tych przegrodach – czy to na instalacje, przejścia, czy drzwi – wymagają specjalnego zabezpieczenia. Tym zabezpieczeniem mogą być właśnie przedsionki przeciwpożarowe lub drzwi przeciwpożarowe, a także inne zamknięcia przeciwpożarowe.

Zasadniczo, przedsionek przeciwpożarowy jest wymagany, gdy otwór w ścianie oddzielenia przeciwpożarowego nie jest zamykany bezpośrednio drzwiami przeciwpożarowymi o odpowiedniej klasie odporności ogniowej. Przedsionek tworzy dodatkową przestrzeń buforową, która zwiększa ochronę przed przenikaniem ognia i dymu.

Warto zaznaczyć, że przepisy dopuszczają pewien procent otworów w ścianach i stropach oddzielenia przeciwpożarowego bez konieczności stosowania przedsionków, pod warunkiem, że łączna powierzchnia tych otworów nie przekracza 15% powierzchni ściany i 0,5% powierzchni stropu. Jednakże, te ograniczenia nie dotyczą otworów w ścianach oddzielenia przeciwpożarowego w garażach, które znajdują się na drogach manewrowych.

Wymiary przedsionka przeciwpożarowego

Przepisy szczegółowo określają wymiary, jakie musi spełniać przedsionek przeciwpożarowy, aby skutecznie pełnił swoją funkcję. Minimalne wymiary rzutu poziomego przedsionka to 1,4 × 1,4 metra. Jest to przestrzeń wystarczająca, aby zapewnić odpowiednią strefę bezpieczeństwa i umożliwić skuteczne zamknięcie drzwi przeciwpożarowych.

Kluczowe jest również wykonanie ścian i stropu przedsionka z materiałów niepalnych. Dodatkowo, osłony lub obudowy przewodów i kabli elektrycznych znajdujących się w przedsionku (z pewnymi wyjątkami) również muszą być wykonane z materiałów niepalnych i posiadać klasę odporności ogniowej co najmniej E I 60. Wyjątkiem są zespoły kablowe, o których mowa w § 187 ust. 3 Warunków Technicznych, gdzie dopuszczalne są odstępstwa.

Przedsionek przeciwpożarowy musi być zamykany drzwiami. Rodzaj i klasa odporności ogniowej drzwi zależą od klasy odporności pożarowej budynku i elementu oddzielenia przeciwpożarowego, w którym przedsionek jest umieszczony. Szczegółowe wymagania dotyczące klas odporności ogniowej przedstawia poniższa tabela:

*) Dopuszcza się osadzenie tych drzwi w ścianie o klasie odporności ogniowej, określonej dla drzwi w kol. 6, znajdującej się między przedsionkiem a klatką schodową.

Dodatkowo, przedsionek przeciwpożarowy musi być wyposażony w wentylację, co najmniej grawitacyjną. Wentylacja ma na celu usuwanie dymu i gorących gazów, co jest kluczowe dla utrzymania drożności dróg ewakuacyjnych i skuteczności działań gaśniczych.

Oddzielenie przeciwpożarowe - fundament bezpieczeństwa

Aby w pełni zrozumieć rolę przedsionka przeciwpożarowego, należy pojąć koncepcję oddzielenia przeciwpożarowego. Jest to fundamentalny element strategii bezpieczeństwa pożarowego każdego budynku. Ściana oddzielenia przeciwpożarowego to przegroda, która ma za zadanie separować dwie strefy pożarowe. Jej kluczową cechą jest zdolność do zachowania swoich właściwości użytkowych – przede wszystkim szczelności i izolacyjności ogniowej – podczas pożaru w jednej ze stref. Dzięki temu zapobiega się rozprzestrzenianiu ognia i dymu do strefy sąsiedniej, dając czas na ewakuację i interwencję służb ratowniczych.

Klasa odporności ogniowej ściany oddzielenia przeciwpożarowego jest ściśle związana z klasami odporności pożarowej stref, które oddziela. W zależności od przyjętych klas, ściana oddzielenia przeciwpożarowego może mieć klasę odporności ogniowej REI 60, REI 120 lub nawet REI 240. Te oznaczenia (REI) określają trzy podstawowe parametry:

• R (nośność ogniowa) - zdolność elementu do przenoszenia obciążenia mechanicznego w warunkach pożaru.
• E (szczelność ogniowa) - zdolność elementu do powstrzymywania przenikania płomieni i gorących gazów na stronę nienagrzewaną.
• I (izolacyjność ogniowa) - zdolność elementu do ograniczenia wzrostu temperatury na stronie nienagrzewanej poniżej określonego poziomu.

Przedsionek przeciwpożarowy, w kontekście oddzielenia przeciwpożarowego, jest elementem wzmacniającym tę ochronę w miejscach otworów. Działa jako dodatkowa bariera, minimalizując ryzyko przenikania ognia i dymu przez potencjalnie słabsze punkty, jakimi są otwory w ścianach oddzieleń przeciwpożarowych.

Najczęściej zadawane pytania (FAQ)

Co to jest przedsionek przeciwpożarowy?

Przedsionek przeciwpożarowy to pomieszczenie buforowe umieszczone przy otworze w ścianie oddzielenia przeciwpożarowego, mające na celu zwiększenie ochrony przed przenikaniem ognia i dymu.

Jakie są minimalne wymiary przedsionka przeciwpożarowego?

Minimalne wymiary rzutu poziomego to 1,4 m x 1,4 m.

Z jakich materiałów powinien być wykonany przedsionek przeciwpożarowy?

Ściany, strop i osłony instalacji w przedsionku muszą być wykonane z materiałów niepalnych o klasie odporności ogniowej co najmniej E I 60.

Czy przedsionek przeciwpożarowy musi mieć wentylację?

Tak, przedsionek musi być wentylowany, co najmniej grawitacyjnie.

Kiedy przedsionek przeciwpożarowy jest obowiązkowy?

Przedsionek jest wymagany, gdy otwory w ścianach oddzielenia przeciwpożarowego nie są zamykane bezpośrednio drzwiami przeciwpożarowymi o odpowiedniej klasie odporności ogniowej.

Podsumowanie

Przedsionki przeciwpożarowe są istotnym elementem aktywnej ochrony przeciwpożarowej budynków. Ich prawidłowe projektowanie, wykonanie i użytkowanie, zgodne z obowiązującymi przepisami, ma fundamentalne znaczenie dla bezpieczeństwa pożarowego. Zapewniają one dodatkową warstwę ochrony w miejscach potencjalnego przenikania ognia i dymu, chroniąc drogi ewakuacyjne i umożliwiając bezpieczną ewakuację osób oraz skuteczną akcję gaśniczą. Pamiętajmy, że bezpieczeństwo pożarowe to inwestycja w życie i zdrowie ludzi, a przedsionki przeciwpożarowe są nieodzownym elementem tej inwestycji.