Dylatacja wylewki anhydrytowej: kiedy jest konieczna?

Wylewki anhydrytowe zyskują coraz większą popularność w budownictwie ze względu na swoje liczne zalety, takie jak wysoka wytrzymałość, płynna konsystencja i zdolność do samopoziomowania. Jedną z kluczowych kwestii, która nurtuje inwestorów i wykonawców, jest konieczność stosowania dylatacji w tego typu posadzkach. Czy wylewka anhydrytowa zawsze wymaga dylatacji? Odpowiedź na to pytanie nie jest jednoznaczna i zależy od kilku czynników. W tym artykule przyjrzymy się bliżej temu zagadnieniu, wyjaśnimy, czym są dylatacje, jakie rodzaje wyróżniamy i kiedy ich wykonanie jest niezbędne w przypadku wylewek anhydrytowych.

Czym są dylatacje i dlaczego są ważne?

Dylatacje to specjalnie zaprojektowane szczeliny, które wykonuje się w posadzkach w celu kompensacji naprężeń powstających na skutek zmian temperatury i wilgotności. Materiały budowlane, w tym również jastrychy, pod wpływem tych czynników zmieniają swoją objętość – rozszerzają się i kurczą. Jeśli posadzka nie ma możliwości swobodnej pracy, naprężenia mogą prowadzić do pęknięć, odkształceń, a nawet uszkodzeń strukturalnych. Dylatacje umożliwiają kontrolowany ruch posadzki, zapobiegając tym samym negatywnym skutkom rozszerzalności cieplnej.

Rodzaje dylatacji

Wyróżniamy kilka podstawowych rodzajów dylatacji, które stosuje się w zależności od potrzeb i specyfiki konstrukcji:

• Szczeliny brzegowe: To najczęściej spotykany rodzaj dylatacji. Wykonuje się je na obwodzie pomieszczenia, pomiędzy posadzką a ścianami i innymi elementami pionowymi. Ich zadaniem jest oddzielenie posadzki od ścian, umożliwiając jej swobodne rozszerzanie się i kurczenie. Do wykonania szczelin brzegowych stosuje się zazwyczaj piankę dylatacyjną lub taśmę brzegową.
• Szczeliny konstrukcyjne: Te dylatacje wynikają z konstrukcji budynku i są niezależne od rodzaju posadzki. Występują w miejscach, gdzie budynek jest konstrukcyjnie podzielony na mniejsze segmenty, np. wzdłuż dylatacji ścian nośnych. W takich przypadkach dylatacja w posadzce jest obowiązkowa, niezależnie od tego, czy jest to wylewka anhydrytowa, cementowa czy inna.
• Szczeliny dylatacyjne (pośrednie): Są to szczeliny wykonywane wewnątrz powierzchni posadzki, mające na celu podzielenie jej na mniejsze pola i ograniczenie naprężeń. Stosuje się je profilaktycznie, aby zapewnić swobodną pracę płaszczyzn podkładu i zminimalizować ryzyko pęknięć.

Wylewka anhydrytowa a dylatacje – kiedy są potrzebne?

Jastrychy anhydrytowe charakteryzują się mniejszym skurczem niż tradycyjne jastrychy cementowe, co sprawia, że w wielu przypadkach można zrezygnować z wykonywania dylatacji pośrednich na dużych powierzchniach. Producentów wylewek anhydrytowych często deklaruje możliwość układania ich bez dylatacji nawet na powierzchniach przekraczających 40 m², a niekiedy nawet do 300 m², w zależności od konkretnego produktu i zaleceń technicznych. Niemniej jednak, istnieją sytuacje, w których wykonanie dylatacji w wylewce anhydrytowej jest zalecane lub wręcz konieczne:

• Nietypowa geometria pomieszczenia: W pomieszczeniach o skomplikowanym kształcie, z licznymi załamaniami, wnękami czy długimi, wąskimi korytarzami, naprężenia w posadzce mogą być większe. W takich przypadkach zaleca się wykonanie dylatacji pośrednich, aby podzielić powierzchnię na mniejsze, bardziej regularne pola.
• Styk powierzchni ogrzewanych i nieogrzewanych: Na granicy stref ogrzewanych i nieogrzewanych występują znaczne różnice temperatur, co może generować naprężenia w posadzce. W takich miejscach konieczne jest wykonanie dylatacji, aby oddzielić strefy o różnej temperaturze. Dotyczy to np. przejść między pomieszczeniami ogrzewanymi i nieogrzewanymi, czy stref przy drzwiach zewnętrznych.
• Przejścia przez drzwi: Miejsca przejść przez drzwi są szczególnie narażone na naprężenia, zwłaszcza jeśli drzwi oddzielają pomieszczenia o różnej temperaturze. Wykonanie dylatacji w tych miejscach zapobiega pęknięciom posadzki w newralgicznym punkcie.
• Powierzchnie o różnych poziomach: Jeśli wylewka anhydrytowa jest układana na powierzchniach o różnych poziomach, np. przy schodach lub stopniach, dylatacja jest niezbędna, aby oddzielić te strefy i zapobiec pęknięciom na krawędziach.
• Podłoża o niskiej nośności: W przypadku podłoży o niskiej nośności lub podatnych na odkształcenia, wykonanie dylatacji może być wskazane, aby zminimalizować ryzyko pęknięć posadzki.
• Szczeliny konstrukcyjne budynku: Jak już wspomniano, dylatacje konstrukcyjne muszą być przeniesione na posadzkę, niezależnie od rodzaju jastrychu.

Jak wykonać dylatacje w wylewce anhydrytowej?

Wykonanie dylatacji w wylewce anhydrytowej jest stosunkowo proste. Szczeliny brzegowe wykonuje się poprzez przyklejenie taśmy dylatacyjnej lub umieszczenie pianki dylatacyjnej wzdłuż ścian przed wylaniem jastrychu. Grubość taśmy lub pianki powinna być odpowiednio dobrana do grubości wylewki i przewidywanych naprężeń. Zazwyczaj stosuje się taśmy o grubości minimum 8 mm, ale w przypadku większych powierzchni lub ogrzewania podłogowego, grubość może być większa. Dokładną grubość taśmy dylatacyjnej można wyliczyć na podstawie specjalnych wzorów, uwzględniających m.in. wielkość powierzchni, spodziewane zmiany temperatur i specyfikację producenta jastrychu.

Szczeliny dylatacyjne pośrednie wykonuje się poprzez nacięcie wylewki po jej stwardnieniu lub poprzez wbudowanie profili dylatacyjnych w trakcie wylewania jastrychu. Profile dylatacyjne są dostępne w różnych kształtach i rozmiarach, a ich dobór zależy od szerokości szczeliny i rodzaju wykończenia posadzki. Ważne jest, aby sposób montażu profili był zgodny z zaleceniami producenta, aby zapewnić prawidłowe działanie dylatacji i uniknąć problemów, takich jak wypływanie wylewki.

Podsumowanie

Wylewka anhydrytowa w wielu przypadkach pozwala na rezygnację z dylatacji pośrednich na dużych powierzchniach, co jest niewątpliwą zaletą tego materiału. Niemniej jednak, w określonych sytuacjach, takich jak nietypowa geometria pomieszczeń, styk stref ogrzewanych i nieogrzewanych, czy przejścia przez drzwi, wykonanie dylatacji jest kluczowe dla trwałości i bezawaryjności posadzki. Pamiętajmy, że szczeliny brzegowe są zawsze konieczne, niezależnie od rodzaju jastrychu. W przypadku wątpliwości, czy dylatacje są potrzebne w konkretnym przypadku, warto skonsultować się z projektantem lub wykonawcą, a także zapoznać się z zaleceniami producenta wylewki anhydrytowej. Prawidłowo wykonane dylatacje to inwestycja w długowieczność i estetykę naszej podłogi.

Jeśli chcesz poznać inne artykuły podobne do Dylatacja wylewki anhydrytowej: kiedy jest konieczna?, możesz odwiedzić kategorię HVAC.