Czym jest program FEnIKS?

Dotacje FEnIKS dla Kultury: Rusza Nabór!

03/02/2025

Rating: 3.92 (4601 votes)

Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego ogłosiło długo wyczekiwany nabór wniosków inwestycyjnych w ramach Priorytetu VII Kultura, Działania 7.1. Infrastruktura kultury i turystyki kulturowej programu Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat i Środowisko (FEnIKS) na lata 2021-2027. To wyjątkowa szansa dla sektora kultury na pozyskanie znaczących środków finansowych, bowiem do rozdysponowania jest aż 800 milionów złotych w trybie konkurencyjnym. Czy Twoja instytucja kwalifikuje się do otrzymania dotacji? Jakie projekty mogą liczyć na wsparcie? Ten artykuł kompleksowo odpowie na te pytania, dostarczając niezbędnych informacji o programie FEnIKS i nadchodzącym naborze wniosków.

Co to jest program FEnIKS?
Program Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko 2021-2027 (FEnIKS) to kontynuacja wsparcia projektów, które przyczyniają się do rozwoju Polski z poszanowaniem przyrody.
Spis treści

Czym jest Program FEnIKS? Fundusze Europejskie na Nowe Wyzwania

Program Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko 2021-2027, znany pod nazwą FEnIKS, jest kontynuacją i rozwinięciem wcześniejszych programów Infrastruktura i Środowisko z perspektyw 2007-2013 oraz 2014-2020 (POIiŚ). Został oficjalnie przyjęty przez Komisję Europejską 6 października 2022 roku i stanowi kluczowe narzędzie w realizacji polskiej polityki energetycznej, klimatycznej i środowiskowej. FEnIKS to obecnie największy pod względem finansowym i zakresu wsparcia program krajowy w całej Unii Europejskiej.

Głównym celem programu jest poprawa warunków rozwoju Polski poprzez inwestycje w infrastrukturę techniczną i społeczną, z uwzględnieniem zasad zrównoważonego rozwoju. Program koncentruje się na sześciu obszarach tematycznych, które są kluczowe dla przyszłości kraju i Europy:

  • Adaptacja do zmian klimatu, w tym przeciwdziałanie suszom i powodziom.
  • Rozwój odnawialnych źródeł energii, wspierający transformację energetyczną.
  • Ochrona środowiska, w tym gospodarka wodna i odpadami.
  • Rozwój ochrony zdrowia, wzmacniający system opieki zdrowotnej.
  • Rozwój transportu, w kierunku zrównoważonej mobilności.
  • Kultura i ochrona dziedzictwa kulturowego, priorytet, który nas szczególnie interesuje.

Inwestycje w ramach FEnIKS mają przyczynić się do wzrostu efektywności energetycznej, redukcji emisji gazów cieplarnianych oraz adaptacji do zmian klimatycznych. Program ma wspierać rozwój nowoczesnej i konkurencyjnej gospodarki w Polsce, jednocześnie chroniąc nasze środowisko naturalne i dziedzictwo kulturowe.

Priorytet VII Kultura w Programie FEnIKS: Inwestycje w Dziedzictwo i Dostępność

Priorytet VII „Kultura” w programie FEnIKS skupia się na wzmocnieniu roli kultury i zrównoważonej turystyki w rozwoju gospodarczym, włączeniu społecznym i innowacjach społecznych. Działanie 7.1. „Infrastruktura kultury i turystyki kulturowej” ma na celu ochronę, rozwój i promowanie dziedzictwa kulturowego oraz usług w dziedzinie kultury. Instytucją Pośredniczącą dla tego priorytetu jest Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Alokacja środków UE na Priorytet VII wynosi aż 600 000 000 EUR, co świadczy o wadze, jaką Unia Europejska przykłada do inwestycji w kulturę. Wsparcie w ramach działania 7.1. będzie kierowane do projektów o oddziaływaniu ponadregionalnym, mających realny wpływ na rozwój gospodarczy i społeczny.

Działanie to obejmuje dwa kluczowe obszary:

  1. Rozwój infrastruktury kultury (zabytkowej i niezabytkowej). Celem jest stworzenie nowoczesnej i dostępnej infrastruktury, która zachęci do aktywnego uczestnictwa w kulturze. Infrastruktura ma być komfortowa, bezpieczna i dostosowana do potrzeb współczesnych odbiorców, w tym osób ze szczególnymi potrzebami.
  2. Ochrona i podniesienie atrakcyjności turystycznej obiektów dziedzictwa kulturowego. Ten obszar koncentruje się na najcenniejszych zabytkach, dążąc do poprawy ich dostępności dla turystów, wzmocnienia marki zabytków i rozwoju usług wykorzystujących nowoczesne technologie w prezentacji oferty.

Kto Może Ubiegać Się o Dotacje w Priorytecie VII Kultura? Beneficjenci Programu

Program FEnIKS, Priorytet VII Kultura, Działanie 7.1. skierowany jest do szerokiego grona instytucji związanych z kulturą i dziedzictwem. O dofinansowanie mogą ubiegać się:

  • Państwowe instytucje kultury.
  • Instytucje kultury współprowadzone przez administrację rządową.
  • Instytucje kultury posiadające zbiory wchodzące w zakres Narodowego Zasobu Bibliotecznego, wymienione w załączniku do Rozporządzenia Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 4 lipca 2012 r.
  • Jednostki samorządu terytorialnego działające na rzecz samorządowych instytucji kultury, położonych w miastach średnich tracących funkcje społeczno-gospodarcze.
  • Samorządowe instytucje kultury, położone w miastach średnich tracących funkcje społeczno-gospodarcze.
  • Publiczne szkoły artystyczne i publiczne uczelnie artystyczne.
  • Podmioty zarządzające obiektami wpisanymi imiennie na listę UNESCO, na listę Pomników Historii Prezydenta RP lub obiektami posiadającymi tytuł Znak Dziedzictwa Europejskiego (tylko w zakresie tych obiektów).

Wyjątkowo, w przypadku projektów dotyczących obiektów znajdujących się w granicach wpisów obszarowych na listę UNESCO lub na listę Pomników Historii Prezydenta RP, beneficjentami mogą być również:

  • Jednostki samorządu terytorialnego działające na rzecz samorządowych instytucji kultury.
  • Samorządowe instytucje kultury.
  • Organizacje pozarządowe.
  • Kościoły i związki wyznaniowe.

Warto dokładnie przeanalizować kryteria kwalifikowalności, aby upewnić się, czy Twoja instytucja może skutecznie aplikować o środki.

Kiedy ruszą program FEnIKS?
Nowy nabór wniosków w ramach programu FEnIKS. Nabór z największą pulą środków na projekty infrastrukturalne w kulturze w ramach programu FEnIKS rusza już 3 czerwca 2024 roku. Wnioski można składać do 30 września br., a wyniki będą znane w maju 2025 roku.

Jakie Projekty Mogą Uzyskać Wsparcie? Dopuszczalne Działania

Program FEnIKS Priorytet VII Kultura definiuje konkretne rodzaje działań, które mogą być finansowane w ramach projektów. Dopuszczalne działania obejmują szeroki zakres prac i inwestycji, mających na celu modernizację, ochronę i rozwój infrastruktury kultury i dziedzictwa:

  • Prace konserwatorskie i restauratorskie (wraz z nadzorami). To kluczowe działania dla ochrony zabytków i obiektów o wartości historycznej.
  • Roboty budowlane (wraz z nadzorami) obejmujące rozbudowę, nadbudowę, przebudowę, montaż, remont istniejącej infrastruktury.
  • W wyjątkowych i uzasadnionych przypadkach, budowa nowych obiektów infrastruktury kultury (Obszar 1) lub obiektów obsługi ruchu turystycznego (Obszar 2).
  • Prace w otoczeniu obiektów, poprawiające ich dostępność i estetykę.
  • Zakup sprzętu i wyposażenia niezbędnego do funkcjonowania instytucji kultury.
  • Konserwacja zabytków ruchomych, księgozbiorów i muzealiów, w tym digitalizacja i udostępnienie online.
  • Podnoszenie kompetencji kadr beneficjenta, inwestycja w rozwój pracowników sektora kultury.
  • Działania edukacyjne podnoszące świadomość ekologiczną społeczeństwa, wpisujące się w cele zrównoważonego rozwoju.
  • Działania związane ze współpracą z partnerami z innych państw, promujące wymianę kulturalną i doświadczeń.
  • Opracowanie Strategii promocji zabytku i związanego z nim miejsca (tylko dla Obszaru 2).

Projekty ubiegające się o wsparcie muszą uwzględniać obowiązkowe aspekty, takie jak włączenie społeczne, rozwój innowacji społecznych, pozytywne efekty ekonomiczno-społeczne, tworzenie nowych miejsc pracy, rozwiązania energooszczędne i zielona gospodarka, oraz wzrost udziału społeczeństwa w życiu kulturalnym. Dodatkowo, projekty powinny stosować zasady Nowego Europejskiego Bauhausu, wspierać transformację cyfrową, realizację Europejskiego Filaru Spraw Socjalnych i zapobiegać dyskryminacji.

Czego Program FEnIKS nie sfinansuje? Wykluczenia z Dofinansowania

Istnieją pewne ograniczenia dotyczące rodzajów projektów i działań, które nie mogą być finansowane w ramach Priorytetu VII Kultura. Wyklucza się wsparcie dla:

  • Budynków zamieszkania zbiorowego i budynków mieszkalnych.
  • Obiektów i przestrzeni przeznaczonych na cele mieszkalne, sportowe, dydaktyczne, administracji publicznej, ochrony zdrowia oraz targowe.
  • Zakupu pozycji wydawniczych do bibliotek, zakupu muzealiów, digitalizacji utworów audiowizualnych (w pewnych przypadkach).
  • Kompleksowej rewitalizacji przestrzeni miejskich.

Należy dokładnie zapoznać się z listą wykluczeń, aby upewnić się, że planowany projekt nie należy do kategorii wyłączonych z dofinansowania.

Kluczowe Informacje o Naborze Wniosków FEnIKS Kultura: Terminy, Budżet, Wartość Projektu

Aktualny nabór wniosków w ramach Priorytetu VII Kultura programu FEnIKS dysponuje budżetem w wysokości 800 milionów złotych. Maksymalny poziom dofinansowania UE w projekcie wynosi 79.71%, a maksymalny całkowity poziom dofinansowania (środki UE + współfinansowanie krajowe) może sięgnąć 100% wydatków kwalifikowalnych.

Minimalna wartość projektu wynosi 10 000 000,00 PLN. Jest to istotne kryterium, które determinuje, że program skierowany jest do projektów o znaczącej skali i oddziaływaniu.

Dokładne terminy naboru wniosków oraz szczegółowe informacje dotyczące procesu aplikacyjnego dostępne są na nowej stronie internetowej poświęconej Priorytetowi VII: https://feniks.kultura.gov.pl/. Zachęcamy do odwiedzenia tej strony i zapoznania się z pełną dokumentacją konkursową.

Jakie dofinansowanie dla wspólnot mieszkaniowych?
Wsparcie z programu „Ciepłe Mieszkanie” – z budżetem 1,75 mld zł – wynosi do 41 tys. zł dla osób fizycznych i do 375 tys. zł dla wspólnot mieszkaniowych. Na więcej mogą liczyć mieszkańcy najbardziej zanieczyszczonych gmin.

FAQ – Najczęściej Zadawane Pytania o Program FEnIKS i Dotacje dla Kultury

1. Czy program FEnIKS wspiera projekty związane z energooszczędnością w obiektach kultury?

Tak, program FEnIKS kładzie duży nacisk na rozwiązania energooszczędne oraz projekty odpowiadające wyzwaniom zielonej gospodarki. Inwestycje w modernizację systemów ogrzewania, wentylacji i klimatyzacji w obiektach kultury, w tym wymiana na bardziej efektywne i ekologiczne rozwiązania, mogą być kwalifikowane do dofinansowania, o ile wpisują się w szerszy zakres projektu dotyczącego infrastruktury kultury lub dziedzictwa.

2. Czy o dotacje mogą ubiegać się małe instytucje kultury?

Program FEnIKS, ze względu na minimalną wartość projektu (10 mln PLN), jest skierowany raczej do większych instytucji lub konsorcjów. Jednakże, małe instytucje kultury położone w miastach średnich tracących funkcje społeczno-gospodarcze mogą ubiegać się o dotacje poprzez jednostki samorządu terytorialnego.

3. Gdzie mogę znaleźć szczegółowe informacje o naborze wniosków i dokumentację konkursową?

Wszystkie niezbędne informacje, w tym regulamin konkursu, wytyczne dla wnioskodawców oraz formularze aplikacyjne, dostępne są na oficjalnej stronie internetowej Priorytetu VII Kultura programu FEnIKS: https://feniks.kultura.gov.pl/.

Podsumowanie i Zachęta do Aplikowania

Program FEnIKS, Priorytet VII Kultura, to ogromna szansa dla sektora kultury w Polsce na rozwój infrastruktury, ochronę dziedzictwa i zwiększenie dostępności do kultury dla wszystkich obywateli. Nabór wniosków na Działanie 7.1. Infrastruktura kultury i turystyki kulturowej to realna możliwość pozyskania znaczących środków finansowych na ambitne i innowacyjne projekty.

Jeśli Twoja instytucja spełnia kryteria kwalifikowalności i planuje inwestycje w infrastrukturę kultury lub ochronę dziedzictwa, nie zwlekaj i zapoznaj się ze szczegółami naboru. 800 milionów złotych czeka na projekty, które przyczynią się do wzmocnienia roli kultury w rozwoju Polski. Odwiedź stronę https://feniks.kultura.gov.pl/, pobierz dokumentację i rozpocznij przygotowania do złożenia wniosku! To inwestycja w przyszłość polskiej kultury.

Jeśli chcesz poznać inne artykuły podobne do Dotacje FEnIKS dla Kultury: Rusza Nabór!, możesz odwiedzić kategorię HVAC.

Go up